Als je een audio installatie alleen gebruikt voor radio of cd is dit eeuwig zonde. Sluit hem eens aan om het tv geluid te verbeteren! Het geluid van nieuwe tv’s wordt met het jaar minder. Tv’s worden dunner, het geluid dus ook. Er is minder ruimte voor fatsoenlijke versterkers en speakers in de tv.
Om een oude versterker op een nieuwe tv aan te sluiten: Bekijk de de audio uitgang op de tv zoals: Optisch, Coax, Jack of HDMI. Ga na welke audio ingang er vrij is op de versterker, vaak RCA. Converteer de audio uitgang naar het ingangskanaal, zet de versterker op de juiste input en het geluid van de tv speelt via de speakers.
Maar hoe sluit je het één op het ander aan? Ik leg het stap voor stap uit. In veel gevallen moet je van de éne aansluiting naar de ander. Voor sommige is hier een kabel voor te verkrijgen, voor andere is een kleine converter nodig. Voornamelijk als je van analoog naar digitaal of andersom moet. Optisch, Coaxiaal en HDMI zijn digitale signalen. RCA (tulp), 3.5 mm jack (hoofdtelefoonuitgang) zijn analoge signalen.
Inhoudsopgave
1. Bekijk de opties, wat voor audio uitgang heeft de tv?
Ga na wat je kunt gebruiken om een audio signaal uit de televisie te halen. In veel gevallen is er een Optisch audio uitgang (ook wel Toslink of Digital out genoemd) mogelijk. Als die er niet op zit vind je meestal nog een 3.5mm jack hoofdtelefoon uitgang. Sommige tv’s hebben geen van beiden, dan gebruik je een HDMI ingang (of uitgang), waar je de audio van het beeld scheidt via een converter.
Optische audio uitgang (tv)
In de meeste gevallen heeft een televisie van nu (vanaf een jaar of tien geleden) een optische audio uitgang. De optische uitgang (of Toslink) is digitaal en bestaat uit glasvezels i.c.m. laserlicht. Hierover kan veel data verplaatst worden met een enorme snelheid. Een optische kabel is wel één van de meest gevoelige kabels, het laserlicht moet in een vloeiende baan het einde bereiken, een hoek maken met een optische kabel gaat niet.
De optische uitgang herken je aan een soort “huis” vormpje met een klepje ervoor. Dit klepje kun je induwen met de kabel, waarna het licht elkaar raakt. Als je de tv aanzet, zie je door de uitgang rood licht komen. De Optische audio uitgang uit wordt aangeduid met: Optical of Digital.
Coaxiale audio uitgang (tv)
In sommige gevallen hebben tv’s een Coaxiale audio uitgang. Dit is een digitale variant en bestaat uit één tulp stekker waarover het stereo signaal wordt verstuurd. Niet te verwarren met RCA L/R kabels wat een analoog signaal is. Meestal staat deze uitgang aangegeven met de tekst Digital out of Coax.
Dit is géén coax kabel zoals je het tv signaal binnen krijgt, dit is enkel een audio kabel, de naam is erg toevallig enigszins gelijk.
3.5mm jack hoofdtelefoon uitgang (tv)
Ook de hoofdtelefoonuitgang is goed te gebruiken om geluid van je nieuwe tv naar een oude versterker te krijgen. Houd in dit geval rekening met het feit dat een koptelefoon uitgang apart wordt versterkt. De versterker die hierachter zit is vaak gemaakt voor kleine speakers zoals ze in een koptelefoon of oordopjes verwerkt zijn.
De versterker versterkt in dit geval een (al versterkt) signaal (verwarrend… I know), zet dan ook de stereo of surround versterker niet te hard als je hem voor het eerst aansluit. Zo kun je versterker niet opblazen. Rustig schakelen tussen volume is bij deze oplossing vereist.
De koptelefoonuitgang is een analoog signaal over een enkele kabel. Deze kabel kan wél makkelijk naar de analoge RCA worden vervormd. Hier heb je slechts één kabel van 3.5mm naar RCA voor nodig (link naar Bol).
Als je gebruik gaat maken van de koptelefoon uitgang, houd er dan rekening mee dat in 99% van de gevallen de tv-speakers direct worden uitgeschakeld. Je kunt dus niet de tv luidspreker én de stereo tegelijkertijd laten spelen.
HDMI audio gebruiken (tv)
Het is enigszins omslachtig maar als HDMI het enige is wat je op de tv hebt van deze lijst moet de HDMI gebruikt worden. Uit het digitale HDMI signaal kunnen we de audio filteren. Deze audio kan dan weer op een Optische manier verder en worden aangesloten.
Om vanuit HDMI audio en video te kunnen splitsen moet deze geplaatst worden tussen een decoder en de tv. Deze manier werkt dus niet als je een coax kabel in de tv hebt om tv te kijken met bijv. een CI+ module.
RCA audio uitgang (tv)
Op een audio versterker zit hoogstwaarschijnlijk wel een vrije RCA aansluiting, een televisie die RCA tulp stekkers als audio uitgang heeft komt hierbij als geroepen. Je kunt het analoge audio signaal direct doorvoeren naar de versterker met een simpele RCA kabel.
In dit geval moet je soms nog wel even de instellingen veranderen in de tv, RCA wordt niet altijd automatisch opgepakt. Bekijk de audio instellingen in de tv om een keuze te maken tussen verschillende audio outputs.
2. En welke ingangen heeft de versterker?
De versterker kan bovenstaande 5 opties ook hebben. De versterker kan een HDMI ingang hebben (alleen bij nieuwere versterkers), maar ook een Optische, Coaxiale, 3.5mm of RCA ingang.
Zeker als de versterker op leeftijd is heb je te maken met RCA (rood/wit) ingangen. Als je deze gaat aansluiten, let er dan op dat er in bij staat en nietout. Voorbeeld:Tape out of Pre out is GEEN ingang en kan dus ook niet worden geselecteerd als bron aan de voorkant van de versterker. Ook de Phono In kun je niet gebruiken. Deze ingang moet apart versterkt worden en is bedoeld voor een platenspeler.
RCA ingang (versterker)
Deze ingangen hebben namen zoals: Aux, Tuner, CD, Line in of Audio in. De analoge RCA variant is uitstekend te gebruiken om je tv op aan te sluiten. Ga naar stap 3 om te kijken hoe je dit precies doet. Als je vanuit de tv een digitaal signaal hebt heb je een Digitaal Analoog Converter nodig om het signaal om te zetten van digitaal naar analoog.
Gebruik je de hoofdtelefoon uitgang of RCA uitgang van de televisie? Dan kun je met een kabel uit de voeten. Ga je gebruik maken van de Optische, Coaxiale of HDMI audio uitgang? Dan heb je in ieder geval een DAC nodig.
Optische ingang (versterker)
Heb je een versterker waar een optische ingang op zit? Dan heeft de versterker een DAC ingebouwd en kun je digitale signalen direct aansluiten, deze versterkers hebben meestal ook analoge inputs, dus zit je altijd goed voor een bekabelde verbinding zonder extra kastje.
Coaxiale digitale ingang (versterker)
Als je nog een Coax ingang over hebt kun je met een kleine omvormer van optisch naar coaxiaal gaan. Hiermee behoud je de digitale kwaliteit van het de audio die wordt weggestuurd en hoeft hij niet naar analoog te worden vervormt. Bekijk de naam van de ingang en zet de versterker op de corresponderende naam aan de voorkant via de source knop.
HDMI ingang (versterker)
Als je versterker een hdmi ingang heeft, heb je het jezelf waarschijnlijk te moeilijk gemaakt. Elke nieuwe smart tv maakt gebruik van HDMI. Ga na of er een HDMI ARC aansluiting op de tv zit, gebruik in dat geval deze aansluiting en sluit hem met een HDMI kabel aan op de versterker.
Benieuwd wat de verschillen in HDMI kabels zijn? Daar is namelijk nogal een ontwikkeling in geweest de afgelopen jaren. Eerder schreef ik een bericht over de verschillen in HDMI kabels!
3. Verbinding maken tussen tv en versterker
Nu je weet welke audio uitgang je en audio ingang je gaat gebruiken kun je je nieuwe tv aansluiten op de oude versterker. In veel gevallen moet het signaal nog geconverteerd worden. Vaak van digitaal naar analoog, soms andersom. De meest relevante opties om de twee apparaten op elkaar aan te sluiten som ik nog even op om een goede stabiele verbinding te maken.
Als je aansluitingen corresponderen met elkaar, heb je alleen maar de juiste kabel nodig! Bijv: De tv heeft een optische uitgang, de versterker een optische ingang. In dit geval heb je alleen een optische kabel nodig.
Van Optisch naar RCA tulp
Als de tv een optische audio uitgang heeft en de versterker nog een vrije RCA tulp ingang, moet het signaal omgezet worden van digitaal naar analoog. Hiervoor heb je nodig:
Sluit de optische kabel aan op de tv, de andere kant gaat in de DAC. Verbind de RCA kabel met de DAC en de versterker. Zet de versteker op de juiste ingang en controleer het menu van de televisie. In het menu zoek je naar de audio instellingen en navigeer je naar de audio uitgang. Je kunt nu kiezen tussen “optisch” of “tv-speakers”, schakel over naar optisch.
Vergeet ook de meegeleverde stroomkabel van de DAC niet aan te sluiten, een extra stopcontact is dus vereist.
Van Optisch naar Coaxiaal
Als je op de tv een optische uitgang hebt en op de versterker een coaxiale ingang moet je ook gebruik maken van een extra kastje. Als je een smart tv op een oude versterker wilt aansluiten van optisch naar coaxiaal heb je het volgende nodig:
Steek de optische kabel in de tv en de omvormer, de coaxiale kabel in de versterker en de omvormer. Zorg dat de converter in het stopcontact zit en zet de versterker op de juiste ingang. Loop de instellingen van de (smart) tv na. Zoek de geluidsinstellingen en kies voor de optische audio i.p.v. tv speakers.
Van Coaxiaal naar RCA
Bekijk eerst goed of er echt alleen een coaxiale uitgang op de tv zit. In de meeste gevallen zit er ook een optische audio uitgang op de televisie. Wel heeft bijv. Loewe écht alleen een Coaxiale audio uitgang. Om deze naar RCA tulp te converteren heb je een DAC nodig en de bijbehorende kabels:
Let er op dat je bij deze opstelling vaak nog in de televisie moet instellen dat het geluid over de coaxiale uitgang gaat lopen i.p.v. de tv speakers. Dit gebeurt niet automatisch maar wordt ingesteld in de geluidsinstellingen of audio instellingen.
Van Coaxiaal naar Optisch
Heeft de tv alleen en coaxiale audio uitgang en de versterker nog een optisch ingang vrij? Dan kun je inderdaad de optische ingang het best gebruiken. In deze opstelling blijft het signaal digitaal en hoeft het niet te worden opgezet naar analoog audio signaal. Om jouw nieuwe tv aan te sluiten op een oude versterker van coaxiaal naar optisch heb je het volgende nodig:
Zet de versterker op het juist ingangskanaal en stel de tv in bij de audio of geluidsinstellingen. In de tv geef je aan dat het geluid niet over de tv luidsprekers moet lopen, maar over de coaxiale audio uitgang.
Van 3.5mm jack naar RCA
Eén van de makkelijkste manieren om een tv aan te sluiten is via de 3.5mm hoofdtelefoon uitgang. Er is een simpele kabel te verkrijgen van 3.5mm jack naar RCA om de nieuwe tv aan te sluiten op een oudere versterker. Zet voor het aansluiten de versterker op het juiste ingangskanaal en draai de volumeknop omlaag. Sluit de 3.5mm jack naar RCA kabel aan en ga rustig omhoog met het volume van de versterker.
De afstandsbediening van de tv kan in deze opstelling het geluid niet meer regelen, je zult de bediening van de versterker moeten gebruiken.
Als de tv geen audio uitgang heeft
In uitzonderlijke gevallen heeft een tv geen audio uitgang. Maar als je gebruik maakt van een decoder kastje van bijv. Ziggo of KPN hoef je niet te vrezen, je kunt nog steeds de audio via de versterker laten lopen.
Sluit de decoder direct op de versterker aan. Laat de verbinding naar de tv zitten. In de meeste gevallen heeft een decoder van Ziggo, KPN, Caiway of T-Mobile een optische audio uitgang. In de instellingen van de decoder stel de audio uitgang in op Optisch.Sluit de optische audio kabel aan op de versterker (via een optische ingang, of op een RCA ingang via de stappen hierboven, lees “van Optisch naar RCA tulp”.
Wat je nog meer moet weten…
Bij het aansluiten van een oude versterker op een nieuwe tv heb je te maken met verschillende tijden wat betreft elektronica. Ze zijn niet voor elkaar gemaakt, maar je maakt ze passend.
Bij gebruik 3.5mm jack doen je tv speakers het niet meer
Als je de 3.5mm jack koptelefoon uitgang gebruikt worden de tv speakers automatisch uitgeschakeld en kun je deze pas weer inschakelen als de kabel los wordt gekoppeld.
Bij gebruik optisch kun je de tv speakers door laten spelen
Gebruik je een optische uitgang voor de televisie? In veel gevallen kun je de tv instellen dat de tv speakerwel doorspelen. In het geval van een versterker met speakers voegt dit weinig toe. Sluit je een koptelefoon aan op de tv? Dan kan dit wel handig zijn, één persoon luistert via de hoofdtelefoon, de ander via de tv speakers.
Conversiekastjes zijn gevoelig (DAC, ADC)
De meeste DAC’s en ADC’s (Digital Analog Convert & Analog Digital Converter) zijn gevoelig. Het zijn kleine plastic apparaatjes die in principe doen wat ze moeten doen. Ze zijn echter niet gemaakt om decennia mee te gaan, ik vervang ze regelmatig omdat de kwaliteit te wensen laat.
Een DAC of ADC heeft stroom nodig
Ga je van digitaal naar analoog of andersom? Dan heb je een converter nodig. Deze kastjes maken altijd gebruik van een aparte voeding, je hebt dus een stopcontact in de buurt nodig.
Koop kabels die lang genoeg zijn
Ik kom het vaak tegen: “1 meter is wel genoeg”… Maar toch niet! De kabels moeten vaak een langere afstand afleggen dan gedacht, met name door de bochten. Vergist je niet in de lengte en bestel een halve meter langer dan je denkt. De pluggen zijn vaak ook meegenomen in de totale lengte.
